1 Mojżeszowa
- Autorstwo: Mojżesz. Sceptycy w 19 wieku postulowali, że Mojżesz nie był autorem Pięcioksięgu, ale nie ma solidnych dowodów na taką teorię, a ostatnio, nawet sami sceptycy nie bardzo skłaniają się ku takiej teorii. W końcu, nie ma żadnego powodu by wątpić w słowa Jezusa, które są bardzo istotne w tej sprawie: (Ew. Jana 5, 46: „Gdybyście bowiem wierzyli Mojżeszowi, wierzylibyście i mnie. O mnie bowiem on napisał.”). Ale fakt, że jest autorem nie oznacza, że nie miałby innych źródeł – i napisanych i ustnie przekazanych. Nawet taki wyraz, powtarzany kilku razy w tej księdze, „oto dzieje rodu”, albo „takie są dzieje rodu” sugeruje, że były spisane źródła, z których korzystał Mojżesz, gdy pisał swoją księgę.
- Tytuł: „Rodzaju” albo „Genesis”. Po hebrajsku, tytuły księgi pochodzi (według zwyczaju) od pierwszego słowa napisanego w księdze. W tym przykładzie, to słowo znaczy „początek”, albo „początki”, stąd pochodzi tytuł „Genesis”. W Biblii Tysiąclecia ma tytuł „rodzaju”.
- Data napisania: około 1500–1400 przed Ch.
- Kluczowe słowa: pokolenie, dzieje
- Kluczowe wersety: 12, 1-3; 15, 1-21; 17, 1-9
Układ
4 główne wydarzenia: Rozdziały 1-11
- Stworzenie świata i człowieka • 1–2
- Korupcja człowieka—upadek • 3–5
- Zagłada człowieka—potop • 6–9
- Rozproszenie człowieka—narody • 10–11
4 główne osoby: Rozdzały 12-50
- Abraham, ojciec wiary i narodów • 12–23
- Izaak, syn obietnicy • 24–26
- Jakub, intrygi i karcenie • 27–36
- Józef, cierpienie i chwała • 37–50
Temat
- Błogosławieństwa (posłuszeństwo) – Bóg błogosławi Abrahamowi, a Abraham okazuje posłuszeństwo. Bóg także błogosławi tych, którzy błogosławią Abrahamowi.
- Przekleństwa (nieposłuszeństwo) – Dla tych, którzy nie są posłuszni Bogu, a także dla tych, którzy przeklinają, czy pogardzają (1Mj 12, 3, słowo „przeklinających” może rozumieć także jak „pogardzających”) będą przeklęci przez Boga.
- 12, 1–3 Przymierze między Bogiem i Abrahamem
- Ziemia zamieszkania
- Liczne potomstwo
- Błogosławieństwa
- Wszystkie plemiona ziemi błogosławione
Uwagi
- „Historia” nie oznacza, że jest:
- wyczerpująca: Nie próbuje zdać wyczerpującej relacji z wszystkich wydarzeń. Na przykład, mało jest napisane o życiu Izaaka, ale dużo o Jakubie.
- bezstronna: bez boskiego działania. Koncentruje się na jednej rodzinie.
- w porządku chronologicznym
- bez elementów symbolicznych: Korzysta z symbolów, aluzji, metafor, itp.
- Przedstawia historię, a nie mity.
- Pokazuje Hebrajczykom skąd pochodzili ich przodkowie, i dlaczego znaleźli się w Egipcie.
- Genealogie łączą Jakuba i jego dzieci z starożytnymi pokoleniami, aż do Adama
- Różnice od mitów mezopotamskich:
- Mity są napisane używając terminologii mitycznej
- Mity są napisane z punktu widzenia człowieka
- Mity nie przedstawiają siebie jako prawdziwą historię
Chrystus w ST
- w proroctwie: 3, 15; 12, 3; 26, 3; 46, 3; 49, 10
- Typologicznie
- Adam (Rz 5, 12-21; 1Kor 15, 21-22)
- ofiara Abla (Jn 1, 29)
- Melchizadek (Heb 7, 1-3; 11-17)
- Józef (Matt 2, 13-15; Dz 7, 9. 10. 14. 52)